"Τα δώρα της Αρμονίας" (Μυθιστόρημα σε συνέχειες) 18η δημοσίευση

 "Τα δώρα της Αρμονίας"

"Όσα ποτέ δεν συνέβησαν αλλά ανέκαθεν υπήρχαν"

Σαλούστιος:  "Περί Θεών και κόσμου"

Μια ματιά στα προηγούμενα

Ανάρτηση 1

Ανάρτηση 2

Ανάρτηση 3

Ανάρτηση 4

Ανάρτηση 5

Ανάρτηση 6

Ανάρτηση 7

Ανάρτηση 8

Ανάρτηση 9

Ανάρτηση 10

Ανάρτηση 11

Ανάρτηση 12

Ανάρτηση 13

Ανάρτηση 14

Ανάρτηση 15

Ανάρτηση 16

Ανάρτηση 17

Στην 17η δημοσίευση, ολοκληρώσαμε το κεφάλαιο 2.11 Ο Τυδέας επέστρεψε στο Άργος, από τη Θήβα, κουβαλώντας μαζί του τις σωματικές αλλά και ψυχικές πληγές της τραυματικής του εμπειρίας από τη συνάντηση με το βασιλιά Ετεοκλή αλλά και τη δολερή ενέδρα, που του έστησε. Μια ενέδρα, που αν δεν υπήρχε η παρουσία της Θεάς Αθηνάς, θα έστελνε τον γενναίο πολεμιστή στον όλεθρο.

Ο Πολυνείκης ανακοινώνει στην αγωνιούσα Αργεία, τη σύζυγό του, τα αποτελέσματα της επίσκεψης του Τυδέα στη Θήβα. Αποτελέσματα, που σφραγίζουν πλέον οριστικά την απόφασή όλων για εκστρατεία, όπως είχαν αποφασίσει. Η νεαρή γυναίκα, για μια ακόμα φορά, αντιμετωπίζει με αξιοθαύμαστη ωριμότητα την απόφαση του αγαπημένου άντρα της παρά την τρομερή της αγωνία και προβληματισμό.

Το ζευγάρι του Αμφιάραου και της Εριφύλης, θα δεχτεί μια απρόσμενη επίσκεψη στο σπίτι τους. Ο βασιλιάς Άδραστος θα φτάσει εκεί και θα μιλήσει ανοιχτά και στους τρεις αλλά ειδικά στην Εριφύλη για τις εξελίξεις και το κάλεσμά τους να αποφασίσει εκείνη σύμφωνα με τον όρκο που στέκεται ανάμεσα στον ίδιο και στον Αμφιάραο.

Ο τελευταίος καλεί και πιέζει ασφυκτικά την Εριφύλη να μην δεχτεί το παραμικρό μέσο επηρεασμού της από την πλευρά τους.

Τέλος, ο Πολυνείκης θα δεχτεί μια απροσδόκητη πρόταση. Ο Ίφης, πεθερός του Καπανέα, θα προτείνει να προσεγγίσει ο γιος του Οιδίποδα, την Εριφύλη με συναισθηματικό τρόπο κάνοντας μια συμβολική κίνηση προσφοράς που θα εκφράζει τη θέλησή του να γυρίσει στην πατρίδα του.

Ο Πολυνείκης βγάζει το περίφημο περιδέραιο από τα νυφικά δώρα της Αρμονίας για να το παραδώσει στην Εριφύλη

Μουσική επιμέλεια έργου: Γλαύκη

Στης Γλαύκης το καφέ

Ακολουθεί το ξεχωριστό μουσικό επικό θέμα, που επέλεξε σήμερα η αγαπημένη μας φίλη και θα συνοδεύσει, όπως πάντα, με τον πλέον αρμονικό τρόπο την ανάγνωσή μας.

18η Ανάρτηση

Οι ανησυχίες ενός πατέρα

Το πρωί εκείνης της μέρας ο Αμφιάραος δεν είχε τη διάθεση να μείνει στο σπίτι του. Οι μέρες ήταν τέτοιες, που η προσμονή των αποφάσεων για την εκστρατεία στη Θήβα κρατούσαν τα νεύρα του τεντωμένα ως εκεί, που δεν μπορούσε να υποφέρει. Πήρε το μικρό του μόνιππο και διάβηκε προς τα κάτω. Ο δρόμος τον έφερε προς τον βωμό του Φύξιου Δία.¹ Εκεί σταμάτησε για λίγο. Κατέβηκε γεμάτος προσήλωση και σεβασμό. Κατευθύνθηκε στο ιερό και άφησε τον εαυτό του να βγάλει κάτι σαν προσευχή:

“Φύξιε Δία! Προσπέφτω ικέτης στη δύναμη και την εύνοιά σου. Ποτέ δεν μού την αρνήθηκες και το ξέρω. Όμως τούτη τη φορά τα πράγματα είναι διαφορετικά. Και ο κίνδυνος μεγάλος. Για μια ακόμα φορά κάνω επίκληση της παρουσίας σου…”

Αφού προσπάθησε να αποδιώξει την έντονη συγκίνηση σηκώθηκε. Εκεί κοντά ήταν το επόμενο που ήθελε να κάνει. Στο δρόμο προς την αγορά, πολύ κοντά στο βωμό τον έφεραν τα βήματά του σε έναν τάφο. Κατέβηκε από το μόνιππο, πήρε στα χέρια του ένα μικρό χάλκινο αγγείο με χοές και πήγε προς τα εκεί. Το πρόσωπό του ήταν σφιγμένο από συγκίνηση. Στάθηκε με σεβασμό πάνω από το μνήμα. Άδειασε το γάλα και το μέλι που περιείχαν οι χοές στο αγγείο και έμεινε να κοιτάζει με συγκίνηση.

“Υπερμήστρα, γλυκιά μου μητέρα! ²Στέκομαι ευλαβικά στο μνήμα σου επικαλούμενος την παρουσία και βοήθειά σου σε τούτες τις δύσκολες στιγμές. Είθε εκεί από τα πεδία του κάτω κόσμου να φτάσουν οι ευλογίες στο γιο σου…”

Σηκώθηκε, ανέβηκε στο μόνιππο και συνέχισε τη διαδρομή του προς τη θάλασσα. Εκεί βρέθηκε σε ένα ανοιχτό γυμναστήριο, που ήταν χτισμένο μέσα σε ένα όμορφο άλσος. Άφησε το μόνιππο σε μία από τις προβλεπόμενες θέσεις και προχώρησε πεζός. Πολλοί νέοι ήταν στο χώρο του σταδίου εκτελώντας τα ημερήσια αθλητικά τους προγράμματα. Πλησίασε περισσότερο. Το βλέμμα του έπεσε σε ένα νεαρό ώριμο έφηβο. Ψηλό, όμορφο με γεροδεμένο σώμα. Η αθλητική του παιδεία είχε αφήσει τα σημάδια της στο κορμί του. Ξαφνικά ο νεαρός τον είδε από μακριά.

“Πατέρα!” τού φώναξε. Σήκωσε το χέρι του εκείνος και τον χαιρέτισε. Ο νεαρός πλησίασε στον περίβολο.

“Πατέρα, αν έχεις χρόνο περίμενέ με, σε λίγο τελειώνουμε” τού είπε με χαρά. Του έκανε νόημα ότι θα τον περιμένει. Τράβηξε προς τη σειρά που ήταν οι κερκίδες. Βρήκε ένα σκιερό μέρος και έκατσε. Ο νεαρός άντρας συνέχισε το πρόγραμμα της γυμναστικής μαζί με την ομάδα, που ήταν ενταγμένος.

Ο Αλκμαίων! Ο πρωτότοκος γιος του. Το καμάρι του. Μαζί με τον Αμφίλοχο τα αγόρια του και μαζί και οι δύο κόρες του, η Ευρυδίκη με την Δημώνασσα. Όμως η προσοχή του αυτόν τον καιρό ήταν στραμμένη σε εκείνον. Είχε πατήσει πια τα δεκαπέντε του χρόνια και διάβαινε την περίοδο της ώριμης εφηβείας και πρώιμης νιότης. Στο πρόσωπό του έβλεπε τον διάδοχό του. Την πρώτη του συνέχεια. Ήταν για αυτόν ο “μεγάλος”, ο “εκλεκτός”. Με την τροπή που είχαν πάρει τα πράγματα θεωρούσε επιτακτικό να μιλήσει στα αγόρια του. Πρώτα σε εκείνον και μετά και στους δυό. Σήμερα ήταν η πρώτη μεγάλη ευκαιρία να το κάνει. Ο χρόνος έτρεχε ασφυκτικά.

Ο νεαρός δεν άργησε να τελειώσει το πρόγραμμά του. Αφού αποσύρθηκαν στα αποδυτήρια του γυμναστηρίου, ύστερα από λίγο συνάντησε τον πατέρα του στις κερκίδες. Εκείνος σηκώθηκε να τον υποδεχτεί.

“Πατέρα, τι ευχάριστη έκπληξη ήταν αυτή σήμερα! Δεν το συνηθίζεις!”

Τον κοίταξε στα μάτια να τον χορτάσει.

“Είναι μια όμορφη μέρα για έναν πατέρα και γιο να απολαύσουν κάποιες δικές τους στιγμές”

Ο νεαρός τον κοίταξε λίγο παραξενεμένος.

“Θέλεις κάτι να μου πεις;”

“Προχώρα να περπατήσουμε λίγο γιε μου, εδώ στο άλσος έξω από το γυμναστήριο είναι πολύ όμορφα. Θέλω να πούμε κάποια πράγματα”

“Πολύ ευχαρίστως, πάμε” είπε ο νεαρός και ξεκίνησαν. Σε λίγο είχαν βγει από το χώρο του γυμναστηρίου και είχαν πάρει το δρόμο περπατώντας στο άλσος δίπλα.

“Αλκμαίων παιδί μου είναι κάποια πράγματα, που είναι σοβαρά και πρέπει να τα ξέρεις” ξεκίνησε, “Δεν ξέρω αν έχεις ακούσει κάτι τελευταία…” τού είπε.

“Ναι πατέρα! Μιλάς για την εκστρατεία στη Θήβα. Όλη η πόλη το κουβεντιάζει παντού. Πριν έρθεις αυτό ήταν το αντικείμενο της κουβέντας μας στο γυμναστήριο”

“Και πως θα μπορούσε να μην είναι τέτοιο θέμα”

Ο νεαρός τον κοίταξε ανήσυχος.

“Θα έχουμε πόλεμο με τη Θήβα; Θα γίνει εκστρατεία εκεί;”

“Πολύ το φοβάμαι Αλκμαίων. Αν και όλα εξαρτώνται από μια απόφαση”

“Ποια απόφαση πατέρα;”

“Πριν σου πω για αυτό πρέπει να μάθεις για αυτήν την ιστορία, τι ξέρεις; τι λένε έξω για τη Θήβα;”
“Μιλάνε για τον έναν από τους γαμπρούς του βασιλιά, έναν Πολυνείκη, που ο αδελφός του έχει σφετεριστεί το θρόνο του εκεί και ο βασιλιάς θέλει να τον βοηθήσει να τον πάρει πίσω…”

“Ο Άδραστος παιδί μου, ο θείος σου, έχει αποφασίσει να μας ρίξει στον πόλεμο. Και εμάς το Άργος και πολλές πόλεις ολόγυρά μας”

“Ναι, όμως έμαθα ότι όλες είναι έτοιμες να τον στηρίξουν…”

“Έμαθες;….”

“Ναι, η Ώλενος, η Αρκαδία, ο Ορχομενός ακόμα και από την μακρινή Αιτωλία….”
Ο Αμφιάραος διαπίστωσε ότι τα γεγονότα στην πόλη κουβεντιάζονταν σε ακόμα μεγαλύτερη έκταση από όσο πίστευε.

“Ναι, το ξέρω… έχω πάρει και εγώ μέρος σε πολεμικά συμβούλια. Όμως παιδί μου, αυτό θέλω να σου τονίσω, αυτή η εκστρατεία θα είναι καταστροφή για όλους μας!” το είπε με δραματικό τόνο κάνοντας τον νεαρό να τρομάξει.

“Γιατί το λες αυτό πατέρα; Τι ξέρεις;”

“Αλκμαίων ξέρεις πολύ καλά ότι κατέχω τη γλώσσα των σημείων των Θεών. Τι ορίζουν, τι σχεδιάζουν. Ξέρω ότι αυτή η εκστρατεία είναι καταδικασμένη σε θάνατο και καταστροφή. Το καταλαβαίνεις; Κανείς δεν θα γυρίσει ζωντανός από εκεί παιδί μου και στην πόλη θα πέσει το σκοτάδι του θανάτου”

Ο νεαρός έδειξε να ταράζεται.

“Τους είπες τη γνώμη σου πατέρα;”

“Φυσικά! Από την πρώτη στιγμή το ξεκαθάρισα τόσο στο θείο σου τον βασιλιά όσο και σε όλους”

“Φαντάζομαι δεν τους έπεισες, οπότε έχεις ήρεμη τη συνείδησή σου, είπες την άποψή σου πατέρα, άρα δεν θα τους ακολουθήσεις!”

“Δεν είναι έτσι παιδί μου. Υπάρχει κάτι που δεν γνωρίζεις”

Ο νεαρός τον κοίταξε απορημένος.

“Ποιο είναι αυτό δεν καταλαβαίνω; Απλά είναι για μένα τα πράγματα. Δεν συμφωνείς, δεν ακολουθείς την εκστρατεία. Δεν νομίζω κάποιος να σε κατηγορήσει για δειλό;”

“Αλκμαίων… οτιδήποτε αποφασιστεί πρέπει να έχει τη σύμφωνη γνώμη τόσο τη δική μου όσο και του Άδραστου. Δεν γίνεται να διαφωνούμε”

Ο γιος του τον κοίταξε έκπληκτος.

“Τι λες πατέρα; Πως γίνεται αυτό;”

“Είναι μερικά πράγματα γιε μου, που η λογική των χρόνων της ζωής σου δεν μπορεί να τα κατανοήσει. Πριν γεννηθείς, ξέρεις ότι βασίλευα στην πόλη…”

“Το ξέρω…”

“Δεν ξέρεις όμως ότι οι έριδες και οι διαφωνίες μεταξύ εμένα και του Άδραστου έφεραν την καταστροφή. Συμφωνήσαμε να κλείσουμε οριστικά τον κύκλο του αίματος παίρνοντας όρκο βαρύ ό,τι γίνεται από εδώ και μπρος να έχει τη σύμφωνη γνώμη και των δυό μας. Έτσι επέστρεψε στο Άργος και έγινε βασιλιάς”

“Ίσως τότε καλά να κάνατε, να δοθεί ένα τέλος που λες αλλά αυτός ο όρκος... Δεσμεύει μια ολάκερη ζωή πατέρα και εδώ η διαφωνία σας είναι ακραία. Τι γίνεται τώρα;”

“Σε αυτήν την περίπτωση γιε μου, ορίσαμε την αδελφή του και γυναίκα μου τη μητέρα σας την Εριφύλη ως διαιτητή…”

Ο Αλκμαίων έμεινε έκπληκτος.

“Ναι… θα δεχτούμε όποια απόφαση εκείνη πάρει αν διαφωνήσουμε”

“Είναι απίστευτο”

“Είναι η αλήθεια! Εκείνη θα αποφασίσει τώρα για τον πόλεμο γιε μου. Και αυτό που θα αποφασίσει θα το δεχτούμε! Αν συμφωνήσει με τον αδελφό της και τους άλλους θα πρέπει να τους ακολουθήσω. Αν όχι όλα είναι σαν να μην έγιναν ποτέ”

Ο νεαρός είχε μείνει βαριά προβληματισμένος. Δεν ήξερε τι να πει.

“Μίλησες με τη μητέρα;” τον ρώτησε.

“Εδώ και καιρό!”

“Και;”

“Μού είπε θα μείνει ανεπηρέαστη αν ποτέ χρειαστεί. Μού έδωσε όρκο βαρύ για αυτό!”

“Όμως έτσι κι αλλιώς θα αποφασίσει πατέρα, τι πιστεύεις ότι θα κάνει;”

“Πολύ φοβάμαι ότι θα στραφεί με το μέρος του αδελφού της! Και τότε…” γύρισε και τον έπιασε δραματικά από τους ώμους “τότε καταλαβαίνεις ότι μας σέρνει στην καταστροφή. Στέλνει τον άντρα της και πατέρα σου στο θάνατο!”

Ο νεαρός κλονίστηκε.

“Αλκμαίων, θέλω να τα ξέρεις όλα αυτά. Ότι και να γίνει είσαι ο διάδοχός μου! Ο μεγάλος μου γιος!”

“Τι μπορώ να κάνω πατέρα;” τον ρώτησε φοβισμένος.

“Τίποτα! Εμένα αφορά αυτή η κατάσταση. Απλά να έχεις μεγάλη προσοχή σε ότι γίνεται γύρω σου”

“Πότε πρέπει να αποφασίσει πατέρα; Τι χρόνο έχεις να την επηρεάσεις;”

“Δεν έχω πολύ, της ζήτησαν να αποφασίσει γρήγορα. Γι αυτό σου λέω γιε μου. Αν γίνει κάποιο κακό θέλω να ξέρεις την αλήθεια”.

«Σαν τι κακό πατέρα; Τι μπορεί να γίνει; Εννοείς αν αποφασίσει να πάτε στον πόλεμο; Μα, αυτό...»

«Το πάω παραπέρα γιέ μου, εντάξει η μητέρα σας είναι μια γυναίκα με γνώμη και προσωπικότητα. Άλλωστε γι’ αυτό τη διαλέξαμε μεταξύ μας. Όμως...»

«Όμως; Τι φοβάσαι πατέρα;» ρώτησε με αγωνία ο Αλκμαίων.

«Φοβάμαι μήπως προσπαθήσουν να την επηρεάσουν, μήπως προσπαθήσουν να κερδίσουν τη γνώμη της με κάτι... κάτι άλλο...»

«Ποιος; Εννοείς ο θείος; Ο βασιλιάς;»

Ο νεαρός δεν μίλησε. Μήτε και ο Αμφιάραος. Μέσα του όμως στο νεανικό του μυαλό, ένιωθε σαν να κατέρρεε ένα κομμάτι του κόσμου του. Σαν η καρδιά του να σκιζόταν στα δύο. Τα λόγια του πατέρα του ήρθαν να εξαπολύσουν άπειρα συναισθήματα μέσα στο μυαλό του. Έμειναν για λίγο ακίνητοι στο μέσο ενός μονοπατιού. Κάποια στιγμή ο Αμφιάραος άφησε τα χέρια του από τους ώμους του. Πήραν αμίλητοι το δρόμο της επιστροφής. Με τον καθένα να κουβαλά τις δικές του σκέψεις και ερωτήματα.

Αναμνήσεις που πονούν , σκέψεις που πνίγουν.

Ήταν μόνη στο σπίτι. Ο Αμφιάραος είχε φύγει από το πρωί. Τον είδε πάνω στο μόνιππο να κατηφορίζει μόνος το δρόμο προς τα κάτω. Η άνοιξη έξω είχε φουντώσει για τα καλά. Βγήκε λίγο στο αίθριο. Ήθελε τόσο μα τόσο να πάρει αέρα. Να αναπνεύσει. Να σκεφτεί. Και τελικά να αποφασίσει. Είχαν ρίξει σε εκείνη τα δυσβάσταχτα βάρη μιας τέτοιας απόφασης. Χωρίς ποτέ να την ρωτήσουν! Χωρίς να υπολογίσουν τη γνώμη της! Σίγουρα αυτό της έδινε μια βαρύτητα, μια αναγνώριση στα μάτια τους. Να είναι εκείνη που θα έχει τον τελευταίο λόγο. Όμως αυτό δεν ήταν και μια μεταφορά της ευθύνης από πάνω τους; Ένα όμορφο πρόσχημα; Πόσο ανέξοδα θα έρχονταν μετά ή ο ένας ή ο άλλος και θα την ενοχοποιούσαν ως υπαίτιο. Και θα ξεσπούσαν πάνω της την οργή τους. Γιατί οι άνθρωποι εύκολα φορτώνουν τις δικές τους ευθύνες στις πλάτες των άλλων. Γιατί ποτέ δεν συλλογίζονται ότι κάθε γεγονός δεν έρχεται απότομα στη ζωή αλλά έχει τη δική του προϊστορία και αιτία. Και για αυτήν την αιτία αδιαφορούν. Λες και ήταν απόντες στην διαμόρφωσή της.

Περπάτησε έξω ανάμεσα στα λουλούδια. Ρούφηξε το άρωμά τους. Ένιωσε τη ζωή της άνοιξης στα φύλλα τους. Σε όλη την πόλη ακούγονταν η λέξη “πόλεμος”! Με ότι αυτό την συνοδεύει. Με κατάρες μανάδων, με θρήνους γυναικών, με κλάματα παιδιών. Μαζί με περηφάνεια, με αξίες, με σκέψεις για το δίκιο. Εκείνη λοιπόν θα τα λουζόταν όλα τούτα; Στο βάρος της καρδιάς και στα ταξίδια της ψυχής της θα φορτώνονταν τα αναθέματα, οι πόνοι και τα δράματα τόσων και τόσων ανθρώπων. Γιατί αυτό; Γιατί το φόρτωμα της ευθύνης σε εκείνη; Τι θα μοιραζόταν εκείνη για τον πόλεμο των άλλων, για τα φουσκωμένα μυαλά των ανδρών, που ζούσαν με τη μέθη της εξουσίας, με τον παραλογισμό της βίας και του αίματος.

Το μυαλό της πήγε πολλά χρόνια πίσω. Στα χρόνια της νιότης της. Εδώ στο Άργος. Είδε με τα μάτια της μνήμης τον εαυτό της νεαρή κοπέλα, μονάκριβη κόρη την φώναζε ο αγαπημένος της πατέρας ο Ταλαός. Πολλές φορές συναγωνίζονταν με την μητέρα της την Λυσιμάχη στο ποιος θα την προσέξει πιο πολύ. Τους θυμάται να χαριεντίζονται μπροστά της και να συναγωνίζονται για τη δύναμη της αγάπης τους. Μονάκριβη κόρη ανάμεσα σε πέντε γιούς! Τα αδέλφια της. Ο Άδραστος, ο πρώτος τους, ο Αριστόμαχος, ο Μηκιστέας, ο Παρθενοππαίος και ο Πρώνακτας ο μικρότερος. Ένα ευτυχισμένο βουερό μελίσσι το σπιτικό τους. Όμορφα χρόνια ξέγνοιαστα.

Ώσπου ήρθε η έριδα και το μίσος. Συγκρούσεις, ταραχές, δολοπλοκίες. Όλα για την εξουσία. Για το θρόνο του Άργους. Και τότε ήρθε εκείνος! Ναι! Με τη βία του, μπήκε σαν καταιγίδα ανάμεσά τους, λες και οι Θεοί του κάτω κόσμου τον έστειλαν να αλλάξει τα πάντα. Και κουβάλησε μαζί του το θάνατο! Ο Αμφιάραος! Αμφισβήτησε ωμά την εξουσία του πατέρα της στην πόλη. Άρχισαν οι συγκρούσεις, οι αναταραχές. Μα δεν σταμάτησε εκεί. Στο τέλος τον σκότωσε! Θυμάται ακόμα το ωχρό πρόσωπο του αγαπημένου της πατέρα, με την παγωνιά του θανάτου. Το άγγιγμα των χεριών της στο μέτωπό του την ώρα που εναπόθετε εκεί τα ασημένια νομίσματα για το μεγάλο βαρκάρη. Στον ύστατο χαιρετισμό της! Ο Αμφιάραος έγινε βασιλιάς! Και δεν έμεινε εκεί μα ξερίζωσε την οικογένειά της στην Σικυώνα. Ακόμα θυμάται τις μέρες της φυγής. Διωγμένη απ τη γη της. Ένας πρόσφυγας σκλαβωμένος στις αποφάσεις άλλων, ξένων, ισχυρών. Τι έμεινε στη ζωή της από εκείνη την ευτυχία; Τι έφταιξε ο πατέρας της; Εκείνη σε ποιο βωμό πλήρωσε και κατέθεσε βορά τα δικά της όνειρα;

Η σκέψη της πάγωσε! “Διωγμένη απ τη γη της” σκέφτηκε λίγο δυνατά. Μα μήπως διωγμένος απ τη γη του, απ το σπιτικό του, δεν είναι και ο Πολυνείκης; σκέφτηκε. Μήπως ο ίδιος ο αδελφός του δεν σφετερίστηκε το δίκιο του και τον έστειλε εξόριστο σε άγνωστα μέρη να ζει; Μήπως και αυτός δεν αποχωρίστηκε βίαια απ τη μάνα του, τον πατέρα και τις αδελφές του; Ω Δία τι παιχνίδια παίζεις με τις Μοίρες σου! Πόσο ίδιες είναι οι ιστορίες μας με αυτήν του Πολυνείκη! Λες και επαναλαμβάνονται με άλλα πρόσωπα σε άλλα μέρη αλλά με τα ίδια θύματα.

Το βλέμμα της ταξίδεψε πέρα στον μακρινό ορίζοντα. Στον όγκο του Αραχναίου πέρα απ’ τον Ίναχο. Οι μνήμες την ταξίδεψαν πάλι πίσω. Νεαρή κοπέλα τότε, παρθένα όμορφη, ζηλευτή. Εκείνος βρήκε ξανά τον αδελφό της. Θες οι ενοχές, θες η μεταμέλεια, θες οι Ερινύες, τον έκαναν να πετάξει το πέπλο της βίας και να ντυθεί την σύμπνοια, τη συμφωνία και την ομόνοια. Κάλεσε τον αδελφό της τον Άδραστο στο Άργος να κουβεντιάσουν, να δώσουν τέλος στον κύκλο του αίματος που είχε ανοίξει ο θάνατος του πατέρα της. Και τότε δεν την ρώτησαν για τίποτα. Μόνο μια μέρα ήρθε ο αδελφός της περήφανος και της ανήγγειλε ότι γυρίζουν στο Άργος, στη γη τους, στο σπίτι τους. Εκείνος σαν βασιλιάς! Και εκείνη…. Ω εκείνη… νύφη! Σύζυγος του Αμφιάραου! Έτσι της είπαν συμφώνησαν μεταξύ τους… μεταξύ τους, σκέφτηκε. Για να γίνουν σπονδές στην συμφωνία μεταξύ του παλιού και νέου βασιλιά και να κλείσει η αμάχη ανάμεσά τους. Οι δύο οικογένειες έπρεπε να ενωθούν πάλι με δεσμά γάμου. Και η ίδια, ένα απλό τεκμήριο. Κάτι σαν ένα δώρο στο τραπέζι της συμφωνίας. Ένα αντικείμενο.

Η γνώμη της! Ω η γνώμη της… ποιος θα λογάριαζε τη γνώμη μιας νεαρής παρθένας σε τέτοιες αποφάσεις. Μια γυναίκας! Έτσι χτίζονταν τότε ο κόσμος και τα βασίλεια. Με αμοιβαίες σπονδές για να κλείσουν τα σημάδια του αίματος. Λες και θα μπορούσε ποτέ να ξεθωριάσει το σημάδι, λες και εκείνα τα παγωμένα μάτια θα μπορούσαν να ανοίξουν ξανά. Άραγε, σκέφτηκε, τα δικά της σημάδια στην ψυχή της έκλεισαν ποτέ; Η εικόνα του πατέρα της ξεθώριασε απ την καρδιά της; τρόμαξε μ’ αυτή τη σκέψη. Λογίστηκε τα χρόνια που ήταν ομόκλινη με τον Αμφιάραο. Έγινε γυναίκα του. Μάνα των παιδιών τους. Δέχτηκε τα χάδια του, τον έρωτά του. Τον σεβάστηκε, τον τίμησε όπως έπρεπε σε μια γυναίκα. Όπως αλήθεια έκανε και εκείνος. Και να που την όρισαν να διαιτητεύει τις διαφωνίες τους. Άραγε τότε που το αποφάσισαν τους περνούσε ποτέ απ το νου πως θα έφτανε η στιγμή να την ορίσουν να πάρει μια τέτοια απόφαση που θα ορίσει τις ζωές τους; Που οι Μοίρες θα αντιστρέψουν τη δύναμη για να περάσει αυτή τώρα στα δικά της τα χέρια;

Αγωνία και εκνευρισμός

Η αγωνία και ο εκνευρισμός στο παλάτι του Άργους είχε φτάσει στην κορύφωσή του. Ο Άδραστος με τους δύο γαμπρούς του προσπαθούσε να προσμετρήσει την κατάσταση. Και οι τρεις τους ήταν σε αναμμένα κάρβουνα. Ο Πολυνείκης με τον Τυδέα βημάτιζαν πάνω κάτω προσπαθώντας να ελέγξουν τον εκνευρισμό τους. Κάποια στιγμή ο Τυδέας ξέσπασε:

“Αργούμε βασιλιά μου! Ο χρόνος περνά. Κάθε μέρα που κυλά είναι και μια ευκαιρία στον Ετεοκλή να ετοιμάσει την άμυνά του στη Θήβα. Και εμείς έχουμε μπροστά μας ένα ολάκερο ταξίδι να διαβούμε”

“Έχεις μιλήσει με την Εριφύλη Άδραστε;” τον ρώτησε και ο Πολυνείκης.

“Όχι, από την τελευταία φορά που πήγα σπίτι τους δεν έχω καμιά ειδοποίηση” απάντησε εκείνος.

“Πρέπει να κάνουμε κάτι με την αδελφή σου. Εν ανάγκη να της μιλήσουμε, να της εξηγήσουμε, να πούμε και εμείς τις απόψεις μας τελικά μιας και θα αποφασίσει εκείνη στην διχογνωμία σας” είπε έντονα ο Τυδέας.

“Δεν είναι και το ευκολότερο πράγμα αυτό που ζητάς παιδί μου” απάντησε ο Άδραστος, “πως θα γίνει αυτό;”

Εκείνη τη στιγμή πετάχτηκε ο Πολυνείκης αποφασιστικά.

“Με την Εριφύλη πρέπει να μιλήσω εγώ! Εγώ είμαι ο ...υπαίτιος αυτής της ιστορίας και εγώ οφείλω να της εξηγήσω γιατί καίγομαι για αυτήν την υπόθεση. Κανείς άλλος δεν θα μπορέσει να την πείσει”

“Τι έχεις στο μυαλό σου;” ρώτησε ο Άδραστος, “μπορώ να βοηθήσω;”

“Το μόνο που θέλω από σένα είναι να την καλέσεις εδώ. Είναι αδελφή σου. Εγώ σπίτι μου δεν μπορώ να το κάνω, έξω κάπου ρισκάρουμε επικίνδυνα. Ενώ εδώ νομιμοποιούμαστε για μια τέτοια συνάντηση”

Ο Άδραστος συμφώνησε.

“Θα φροντίσω να στείλω αγγελιοφόρο στο σπίτι της” σχολίασε, “δεν ξέρω όμως πως μπορεί να το εκλάβει ο άντρας της ο Αμφιάραος…”

“Μα τον Δία, δεν έχουμε δικαίωμα να μιλήσουμε στον άνθρωπο που θα αποφασίσει;” είπε εκνευρισμένος ο Τυδέας.

“Αφήστε με, θα το χειριστώ όπως μπορώ πιο προσεκτικά” απάντησε ο βασιλιάς.

Η πρόσκληση έφτασε στο στόμα της Εριφύλης από την στενή της υπηρέτρια. Ο αγγελιοφόρος του αδελφού της είχε αφήσει μήνυμα ότι την περίμενε άμεσα στο παλάτι για να μιλήσουν. Ήξερε ότι κάποια στιγμή άμεσα θα έφτανε η ώρα για μια τέτοια κουβέντα. Ήταν αδύνατον να την αποφύγει. Συνεννοήθηκε λοιπόν με δύο από τις υπηρέτριες της αύριο πρωί να έφευγαν για την αγορά. Αυτές τις ώρες ήταν μόνη πάντα στο σπίτι. Αυτή ήταν η, προς τα έξω, ανακοίνωση. Στην πραγματικότητα ο προορισμός ήταν το παλάτι του αδελφού της. Η καρδιά της άρχισε και σε εκείνη να χτυπάει δυνατά και άναρχα.

Μπροστά σε ένα περιδέραιο

Η Εριφύλη, αφού πέρασε από την αγορά, με την συνοδεία των υπηρετριών της, στο τέλος το αμάξι τους ανηφόρισε προς το παλάτι. Άφησε τις γυναίκες να την περιμένουν σε κάποια άλλα δώματα και προχώρησε στο εσωτερικό του. Στην κεντρική αίθουσα την περίμενε μία έκπληξη. Δεν ήταν μόνο ο Άδραστος παρών αλλά και ο Πολυνείκης. Για μια στιγμή ξαφνιάστηκε αλλά δεν είχε άλλη επιλογή καθώς η ζεστή υποδοχή του αδελφού της έσπασε λίγο την αμηχανία των στιγμών. Ο χρόνος πίεζε τόσο ώστε τα προσχήματα να πάνε γρήγορα στην άκρη της συζήτησης.

“Αδελφή μου! Οι ώρες είναι κρίσιμες για μας μπροστά στην τελική σου κρίση…”

Ο Πολυνείκης διέκοψε ήρεμα το βασιλιά.

“Εριφύλη ας είμαστε ειλικρινείς! Εγώ ζήτησα να σου μιλήσω. Το ζήτησα από το βασιλιά σαν χάρη να έρθεις εδώ, σε μένα θα ήταν δύσκολο….”

Κοιτούσε και τους δύο με προσοχή. Ο Άδραστος αποχώρησε διακριτικά από την αίθουσα. Έμειναν μόνοι τους. Ο Πολυνείκης έκανε το επόμενο βήμα.

“Ας μιλήσουμε ειλικρινά χωρίς να κρύψουμε τίποτα…”

“Για σας είναι εύκολο, για μια γυναίκα όμως όχι. Βλέπετε συνήθως ο ρόλος, που μας προορίζετε είναι αυτός της σιωπής και της τυφλής υποταγής…” τού είπε.

“Ναι αλλά τώρα δεν είναι έτσι, κρατάς στα χέρια σου μιαν απόφαση…”

Χαμογέλασε πικρά χωρίς να απαντήσει. Εκείνος συνέχισε.

“Άκου Εριφύλη, ξέρω αρκετά πράγματα για σένα…”

Τον κοίταξε στα μάτια, “Ο Άδραστος μου τα μετέφερε… για σας, την οικογένειά σας….”. Δεν του μίλησε, εκείνος συνέχισε:

“Όμως αυτό που δεν ξέρω είναι τι γνωρίζεις εσύ για μένα!”

“Έχει σημασία;” τον ρώτησε.

“Ναι. Και μάλιστα μεγάλη. Εδώ και καιρό μαθαίνεις για έναν άνθρωπο ο οποίος φαίνεται να θέλει ή να επιθυμεί έναν πόλεμο σε ξένο τόπο. Και απειλεί να σύρει σε αυτόν και άλλες τρίτες πόλεις και ανθρώπους. Ίσως αυτήν την εικόνα διαμορφώνεις μέσα στο μυαλό σου για μένα. Βρίσκεσαι στο μέσο μιας επιλογής από την οποία δεν μπορείς να κάνεις πίσω….”

“Επιλογή δύο αντρών να με βάλουν ανάμεσά τους…”

“Ναι γιατί για αυτούς είσαι κάτι σημαντικό…”

“Ας αφήσουμε αυτήν την κουβέντα Πολυνείκη καλύτερα, παρουσιάζετε την πραγματικότητα όπως ταιριάζει στα συμφέροντά σας, σε ακούω”

“Πριν κάνεις την επιλογή σου θα ήθελα να ακούσεις από τον ίδιο τον άνθρωπο, που θέλει όσο κανείς την επιστροφή στην πατρίδα και το σπιτικό του. Την ιστορία του πατέρα μου του τραγικού Οιδίποδα την γνωρίζεις θαρρώ…”

Έγνεψε θετικά. Εκείνος πήρε θάρρος και προχώρησε:

“Η κατάρα των Θεών έπεσε πάνω μας τρομερή, ανίκητη. Στον ίδιο, στη γυναίκα και αλίμονο μητέρα του και στα παιδιά του. Και για να προλάβουμε τις καινούργιες συμφορές είπαμε οι δυο γιοί του να αποχωριστούμε για να βαστάξουμε μακριά την έριδα και την καινούργια κατάρα των λόγων του. Έτσι έφυγα για πρώτη φορά απ το σπίτι μου αφήνοντας τον αδελφό μου βασιλιά όπως συμφωνήσαμε. Και γυρίζοντας πάνω στο τέλος του χρόνου να αναλάβω το θρόνο αντιμετώπισα τη χλεύη, την προσβολή, το άνομο και το άδικο. Έπρεπε για δεύτερη φορά να φύγω απ τη γη μου, να απαρνηθώ τους γονείς μου και να μείνω για πάντα ξένος μακριά απ τη Θήβα. Το να διεκδικήσει κανείς το δίκιο του πως το κρίνεις Εριφύλη;”

Τον άκουγε προσεκτικά και η θέρμη των λόγων του άρχισε μέσα της να ασκεί τη δική της επιρροή. Να της ξυπνά τα δικά της δίκια.

“Πως λες τον άνθρωπο που θέλει να δώσει μια ευκαιρία στην ειρήνη, στη συμφωνία αλλά το ίδιο του το αίμα να την απαρνείται. Τι με καλείς να κάνω Εριφύλη; Κάποτε με τον αδελφό σου φύγατε από το σπίτι σας φυγάδες για την Σικυώνα. Με τον πατέρα σου πίσω σου νεκρό. Πες μου πως ένιωθες εκεί; Ποια ήταν τα αισθήματά σου; Ποια φωτιά φώλιαζε μέσα στην ψυχή σου; Πες μου πως δεν ήθελες να γυρίσεις; Να διεκδικήσεις το δίκιο σας; Τι είναι λοιπόν το παράλογο που ζητώ; Και δες γύρω. Ολάκερες πόλεις με τους άρχοντές τους συμμερίστηκαν τους λόγους αυτής της εκστρατείας. Ποιο το όφελός τους παρά μονάχα το δίκιο; Λες να φτάσω στο σημείο να κουρσέψω τη γη που θέλω να γυρίσω; Και να δώσω το πλιάτσικο στην αντάρα του πολέμου;”

“Είναι αδελφός σου το λησμόνησες;”

“Όχι! Το αντίθετο! Πόσες φορές τον παρακάλεσα να βρούμε τη λύση που συμφωνήσαμε. Και θα το κάνω μία ακόμα φορά εκεί”

“Με τα δόρατα και τα βέλη έξω απ τα τείχη της πατρίδας σου;”

“Οδήγησέ με τι να κάνω; Σαν βρίσκεσαι μπροστά στο άδικο, τι δρόμος σου μένει παρά να διεκδικήσεις το δίκιο σου;”

“Με το σπαθί;”

“Ναι! Γιατί είναι έντιμο. Να σταθείς να πολεμήσεις για κάτι που τιμούν Θεοί και άνθρωποι”

“Ο άντρας μου μιλάει για καταστροφή Πολυνείκη! Και ο Αμφιάραος δεν είναι κάποιος τυχαίος. Ξέρετε όλοι τις ικανότητές του”

“Αν είναι θέλημα των Θεών να χαθούμε τότε ας γίνει Εριφύλη! Θα είναι δικό τους μέλημα κι απόφαση και όχι των επίορκων”

“Πόσο εύκολα το ξεστομίζεις! Θα πάρεις κι άλλους στο λαιμό σου γιε του Οιδίποδα….”

“Δεν έρχονται μαζί μου με το ζόρι Εριφύλη! Δική τους είναι επιλογή. Δική μου ήταν η υπόθεση. Θα γύριζα στη Θήβα ακόμα και ολομόναχος. Αν όχι για μένα για το γιό μου. Όμως οι ίδιοι με ακολουθούν και μένα και τον αδελφό σου”

Δεν είχε κάτι άλλο να του πει εκείνη τη στιγμή. Εκείνος πήγε προς το τραπέζι πιο πέρα. Πήρε στα χέρια του ένα κουτί και γύρισε προς το μέρος της. Τον είδε να την πλησιάζει και ξαφνιάστηκε. Την κοίταξε στα μάτια και της είπε με πάθος.

“Άκου κόρη του Ταλαού, αυτή μπορεί να είναι η τελευταία φορά που θα συναντηθούμε. Εγώ, έτσι κι αλλιώς το έχω αποφασίσει να γυρίσω στην πατρίδα μου διεκδικώντας τη γη μου ανεξάρτητα από την όποια σου απόφαση. Αν πεις όχι θα εκστρατεύσω μόνος μου. Ίσως να μην τα καταφέρω και το κουφάρι μου να πέσει μπροστά στα τείχη της πόλης. Όμως θέλω από μένα να έχεις κάτι!…”

“Τι κάνεις εκεί; Τι είναι αυτό;” του είπε ξαφνιασμένη κάνοντας βήματα προς τα πίσω.

Πήγε πιο κοντά της.

“Αυτό εδώ είναι ότι πιο πολύτιμο έχω από τη γενιά μου. Από τη γενιά του μεγάλου Κάδμου, του ιδρυτή της Θήβας, της πατρίδας μου….”

Άνοιξε το κουτί μπροστά στα έκθαμβα μάτια της. Στα χέρια του κράτησε το θρυλικό περιδέραιο της Αρμονίας. Το φως του και η λάμψη του προκάλεσαν σοκ στην Εριφύλη.

“Για όνομα των Θεών Πολυνείκη! Τι πάς να κάνεις εκει;” φώναξε σοκαρισμένη, ταραγμένη.

“Είναι το νυφικό περιδέραιο της Αρμονίας, της κόρης του Άρη και της Αφροδίτης, της γυναίκας του Κάδμου. Φτιαγμένο με το ίδιο το χέρι του Ηφαίστου. Το κουβαλώ χρόνια για να με δένει με τις αναμνήσεις. Στο αφήνω σαν ταπεινή προσφορά να με θυμάσαι. Τα δικά σου χέρια και η δική σου ιστορία εγγυώνται για αυτό. Σε παρακαλώ να το δεχτείς. Είναι μια σπονδή για μένα”

Έμεινε εκστασιασμένη να κοιτά το περιδέραιο με τη λάμψη του. Ο Πολυνείκης το έβαλε πίσω στο κουτί και το έδωσε στα χέρια της. Ένιωθε σαν μην ήταν παρούσα σε όλο αυτό.

“Δεν ξέρω…” ψέλλισε, “με δωροδοκείς! Είναι ντροπή γιε του Οιδίποδα! Τα λόγια του άντρα μου βγαίνουν αληθινά! Γιατί;”

“Όχι!” φώναξε εκείνος, “σου αφήνω στα χέρια σου κάτι δικό μου απ τη γη μου και τη γενιά μου πολύτιμο για να μας θυμάσαι, δεν με νοιάζει αλήθεια τι θα αποφασίσεις, για μένα η στράτα μου είναι χαραγμένη βαθιά στη γη”

Κράτησε το κουτί στα χέρια της. Εμφανώς συγκινημένη. Έδειχνε να κρατά μεγάλο βάρος. Την ίδια στιγμή στην αίθουσα μπήκε ο Άδραστος. Τους είδε έτσι αντικριστά, έμεινε σιωπηρός. Την αμέσως επόμενη στιγμή είπε στην αδελφή του.

“Συμβαίνει κάτι Εριφύλη; Νιώθεις καλά;”

Εκείνη τον κοίταξε στα μάτια, ύστερα τον Πολυνείκη. Ένιωσε το φως από το περιδέραιο να ξεχειλίζει έξω από το ξύλινο κουτί. Να απλώνεται στο κορμί της σαν ένα παράξενο χάδι, να παίρνει σχήματα και οπτασίες, να γίνεται όνειρα σαν εκείνα τα παιδικά της, να φανερώνει στα βάθη του τη μορφή του πατέρα της, τα μάτια του, τα παγωμένα χέρια του. Ύστερα να την καίει. Μετά, ακούστηκε στο δώμα η φωνή της. Βγήκε απ’ τα χείλη της καθοριστική ηρεμία. Με ένα βλέμμα παράξενο λες κι’ αυτό ερχόταν από άλλους κόσμους μακρινούς. Κοίταξε ίσια στα μάτια τον αδελφό και βασιλά. Εκείνος ανατρίχιασε με εκείνο το βλέμμα.

“Βασιλιά Άδραστε, μπορείς να αναγγείλεις την απόφαση. Η εκστρατεία στη Θήβα θα γίνει. Ζητώ να μετρήσετε την ειρήνη ακόμα και την ύστατη στιγμή έξω απ τα τείχη. Για αυτό μού δίνει το λόγο του μπροστά στους Θεούς ο γιος του Οιδίποδα, ο Πολυνείκης”

Κοιτάχτηκαν αναμεταξύ τους χωρίς να πουν λέξη. Ο Πολυνείκης έδειχνε να συγκινείται. Δάκρυα ανάβλυσαν στα μάτια του. Την κοίταξε με ένα βλέμμα ευγνωμοσύνης και ο αδελφός της με ανακούφιση. Γύρισε προς την έξοδο. Με γοργά αποφασιστικά βήματα βγήκε από την αίθουσα και κατέβηκε για να πάρει το δρόμο του γυρισμού. Ήξερε ότι αυτό που την περίμενε δεν θα ήταν καθόλου εύκολο.

1Ο Φύξιος Δίας βοηθούσε τους ευσεβείς να γλιτώνουν από τους κινδύνους και τις κάθε λογής συμφορές.

2Υπερμήστρα, κόρη του Θέστιου και της Ευρυθέμιδας, μία από τις Θεστιάδες. Από το γάμο της με τον Οικλή γεννήθηκε ο Αμφιάραος.

(Συνεχίζεται...)

Ετυμολογία ονομάτων:

• Αμφίλοχος: "Αμφί" + "λόχος"=πλήθος. Αυτός που περιβάλλεται από πλήθος
• Ευρυδίκη: "Ευρύς" + "δίκη" Αυτή που είναι πολύ δίκαιη